جایگاه «عزّت» در گفتمان انقلاب اسلامی

ایسنا/قم استاد فلسفه سیاسی به تبیین جایگاه عزت در گفتمان انقلاب اسلامی پرداخت.

حجت الاسلام والمسلمین محسن مهاجرنیا شامگاه ۱۴ آذر، در کرسی آزاداندیشی که با موضوع «گفتمان انقلاب اسلامی» به همت مجمع هماهنگی پیروان امام و رهبری استان قم و اندیشکده مطالعات انقلاب اسلامی طلوع مهر در دانشگاه طلوع مهر قم برگزار شد، عنوان کرد: محور گفتمان انقلاب اسلامی «اسلام ناب» است و دال های شناور که به این محور، مفهوم می بخشند که ما راجع به آزادی، عدالت، اخلاق و معنویت صحبت کردیم و در این جلسه درباره دال مهم «عزّت» بحث می کنیم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی با بیان اینکه در گفتمان انقلاب اسلامی «عزّت» مفهوم بسیار مهم و کلیدی است و  دستاورد ویژه انقلاب بود، گفت: پادشاهی، استبداد و دیکتاتوری در هر کجا به وجود بیاید موجب فساد می شود وعزّت‌مندی، غیرت، دینداری، حمیّت، تعهد و مسئولیت را نابود و ذلت را جایگزین می‌کند. انقلاب علیه یک نظام پادشاهی اتفاق افتاد که آنجا عزّت تبدیل به ذلت شده بود و آن چیزی که مبنای عزّت بود کاملاً‌ از بین رفته بود.

وی با اشاره به اینکه عزت یعنی سخت، صلابت، سفت و محکم، دارای استحکام، عزیز، قدرتمند، نفوذ ناپذیر، اضافه کرد: امام؛ اسلام را  در دو قالب «اسلام ناب» و اسلام آمریکایی دسته بندی کرد، اسلام آمریکایی که همان اسلام پادشاهی بود، اسلام مخالف اسلام ناب بود، عزّت مندی در این نوع اسلام نبود، اسلامی بود که با کفر و شرک و نفاق راحت کنار می‌آمد، مسئولیت آور نبود و تعهد نداشت.

استاد فلسفه سیاسی حوزه و دانشگاه ادامه داد: در مقابل اسلام آمریکایی، اسلام نابی مطرح شد که از همان اول مبنایش بر «عزّت» بود و پیام رسایش این بود که «مَن کانَ یُریدُ العِزَّةَ فَلِلَّهِ العِزَّةُ جَمیعًا»، اگر کسی عزّت می‌خواهد؛ همه عزت در دستگاه الهی است، همۀ عزّت نزد خداست، یعنی هیچ شقی از عزّت، نه عزّت سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، هیچ نوع عزّتی جای دیگر نیست و این شعار و پیام انقلاب اسلامی بود.

وی بیان کرد: عزت یعنی اسلام برتر، یعنی برتری، یعنی اقتدار. این ادبیاتی بود که انقلاب اسلامی حاملش بود و پیام انقلاب اسلامی به تمام کسانی که در دوران سخت شاهنشاهی مورد آزار و اذیت و شکنجه و دستگیری و فشار بودند، این آیه قرآن بود که «وَلاتَهِنوا وَلاتَحزَنوا وَ اَنتُمُ الاَعلَونَ»، نگران نباشید شما برترید، چرا؟ چون «وَلِلَّهِ العِزَّةُ وَلِرَسولِهِ وَلِلمُؤمِنینَ»، عزّت مخصوص خدا و رسول او و مؤمنان است.

مهاجرنیا اظهار کرد: اسلامِ گفتمانِ انقلابِ اسلامی از روز اول بر پایه آیات الهی؛ اسلامِ سلطه ستیز، مبارز و اسلامِ انقلابی بود. اسلامی که یک لحظه هم نمی پذیرد که سلطۀ کفّار و اجانب و پادشاهی بر مسلمانان حاکم باشد «وَلَنْ یَجْعَلَ اللَّهُ لِلْکَافِرِینَ عَلَی الْمُؤْمِنِینَ سَبِیلًا»، یعنی خداوند اصلاً چنین چیزی را نمی پذیرد که سلطه بیگانه و کفر را بر مسلمانان بپذیریم، زیرا فرمود «وَ أَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ»، چون شما برترید. اگر برتریم، پس هیچ گاه نباید زیر سلطه برویم، این پیام انقلاب اسلامی است.

وی با اشاره به آیه «کَتَبَ اللَّهُ لَأَغْلِبَنَّ أَنَا وَرُسُلِی»، گفت: خداوند مکتوب کرده که منِ خدا و انبیا همیشه غالب و پیروزیم، دائماً در فتح و نصرت هستیم؛ لذا امکان ندارد اسلام ناب دچار مغلوبیت شود، اسلام همواره پیروز است ولو اینکه در شرایط سخت اقتصادی باشد، چون ما به تکلیف عمل می کنیم، پیروزیم، اگر امام حسین(ع) در کربلا تکه تکه هم بشود باز پیروزاست، چرا؟ چون درسخت ترین شرایط فرمود «هیهات منا الذله»، من اهل ذلت نیستم.

مهاجرنیا افزود: رهبر معظم انقلاب در یک سخنرانی به آیه «و لا تهنوا و لا تحزنوا و انتم الاعلون» اشاره کردند و در توصیه‌ای به بسیج فرمودند بسیجی بمانید، این پیام یعنی پیام عزّت، پیام اقتدار، این پیام اسلامی است که انقلاب با خودش آورد، اسلام خودباوری و اعتماد به نفس، اسلام کرامت نفس و حقیقتاً این اسلام را ما یاد گرفتیم ولو اینکه عده‌ای در میانه راه پشیمان بشوند و برگردند.

وی اضافه کرد: اسلامی که انقلاب اسلامی با خودش آورد، اسلامی است که «لا شرقیه و لا غربیه»، در راه  مستقیم حرکت می‌کند، اگر یک جایی نایستاده از بی توجهی حامیان و طرفداران و رهروان هست، والا اصل اسلامی که انقلاب اسلامی آورد  اسلامی است که امام راحل فرمود: اگر همه استکبار جهانی در مقابل من یا ما بایستند من به کمک بسیجیان جهان اسلام در مقابل همه استکبار خواهم ایستاد.

استاد حوزه و دانشگاه افزود: «عزّت» انقلاب اسلامی عزّتی است که بشارت داد که «إِنَّ الَّذِینَ قَالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَیْهِمُ الْمَلائِکَةُ»، کسانی که استقامت کردند و پای کار ایستادند «تَتَنَزَّلُ عَلَیْهِمُ الْمَلائِکَةُ» یعنی به عزّت و اوج اقتدار می‌رسند، به معنویت و سکینه‌ای که فرشتگان برایشان می‌آورند، می‌رسند، که همان عزّت است.

وی در تبیین عواملی که موجب عزّت می شود، اظهار کرد: اولین عامل اطاعت از خداست، انقلاب اسلامی انقلاب عبودیت، انقلاب بندگی، انقلاب بازگشت به ارزش‌های دینی و الهی و حاکمیت دین بوده، در صورتی ما می‌توانیم به آن عزّت برسیم که این شرایط فراهم باشد، اگر یک روزی ما از این مسیر پشیمان بشویم و برگردیم، قطعاً بدانید که خداوند عزّتی که وعده داده به ما نخواهد داد.

وی ادامه داد: در بسیاری از آیات می فرماید «ان‌الله هوالحکیم العزیز»، «هوالعلیم العزیز» عزّت خداوند دائماً تکرار می‌شود، این یعنی جهت گیری‌هایی که برای مومنین ترسیم شده، تعیین مسیرعزّت است، امام علی (ع) فرمودند «مَنْ أَطَاعَ اَللَّهَ عَزَّ وَ قَوِیَ»، کسی که خدا را اطاعت کند به عزّت می‌رسد، معنای مخالفش این است که کسی اطاعت نکند به عزّت نمی رسد، امکان ندارد، اگرهمه اقتصاد دنیا را به ما بدهند، ما بشویم کشور پیشرفته همه جهان، درآمد سرانه ملی مان بالا باشد، اما اگر از مسیر اطاعت خارج بشویم، به عزّت نمی‌رسیم

مهاجرنیا افزود: عامل بعدی برای عزّت که در آیات الهی و در ادبیات انقلاب اسلامی تعریف شده، حاکمیت ارزش‌های اسلامی است، زمانی ما می‌توانیم دنبال عزّت باشیم و به غیرت و تعهد و مسئولیت و عزّت برسیم که ارزش های اسلامی حاکم باشد، امکان ندارد شما یک جامعه‌ای در مسیر منکرات داشته باشید بعد بخواهید عزّت مند بشوید.

وی عامل دیگر عزّت را تقویت هنجارهای اخلاقی جامعه دانست و گفت: با ترک گناه، با ترک منکرات، با ترک ضد اخلاقیات و ناهنجاری‌هایی که در جامعه هست می‌توانیم به عزّت برسیم، می‌توانیم مسیر اطاعت الهی را هموار کنیم، اگر شرایط به گونه‌ای شد که ناهنجاری‌ها غالب شد یعنی مسیر بسته است.

وی ادامه داد: عامل بعدی هم تقواست، ببینید تقواگزینی و تقواپیشگی از عوامل اساسی انقلاب اسلامی است، بعضی ها فکر می کنند با همین واژه ی «تقوا»، تقوا حاصل می شود، تقوا در واقع یک مفهومی است که در همه عرصه ها و کارها باید خودش را نشان بدهد، در سیاست، اقتصاد، فرهنگ، مسائل شخصی، اجتماعی همه جا باید تقوا حضور داشته باشد وعزّتی که انقلاب اسلامی تعریف کرده از کانال تقوا می‌گذرد.

استاد فلسفه سیاسی افزود: رسیدن به عزّت و شوکت و اقتدار انقلاب اسلامی حتماً پایه اش تقواست، تقوای فردی تک تک آحاد شهروندان و تقوای اجتماعی تمام سیستم، تمام بدنه حکومت، دولت، مجلس، قوه قضاییه و... باید تقوا داشته باشد، قانون ما باید مبتنی بر تقوا باشد، والا قانون اسلامی نخواهد بود.

 وی صبوری و تحمل انقلابی را از عوامل دیگر عزّت شمرد و گفت: عزّت همان طوری که بسیار سنگ سختی است و صلابت و استحکام دارد، رسیدن به آن هم دشوار است، یعنی اینطور نیست کسی اراده کند، عزیز شود، بسیار شرایط را باید تحمل کرد، لذا در قرآن فرمود «اصبروا و صابروا و رابطوا»، صبر پیشه کنید و دیگران را توصیه به صبر کنید.

مهاجرنیا افزود: وقتی که امام راحل در همین مدرسه فیضیه و در مسجد اعظم فریاد می‌زد ای حوزه‌های علمیه، ای علمای نجف، ای علمای قم و مشهد به داد اسلام برسید، یعنی چه؟ خوب اسلام که نرفت، اصل اسلام که نمی‌رود، اسلام با همان مسلمانان ساده بسیار ابتدایی هم می‌توانست باشد، اما اسلامی را که امام می‌گوید اسلام عزّت مند است، این فریاد عزّت طلبی امام راحل بود و الان هم هر چیزی که این عزّت را مخدوش کند خلاف مسیر انقلاب اسلامی است.

وی بیان کرد: گفتمان انقلاب اسلامی اگر بخواهد استوار بماند و آن دال مرکزی یعنی، اسلام نابی که امام راحل تعریف کرد و رهبر معظم انقلاب پایش ایستادند، دست نخورده و سالم بماند و به دال‌های شناوری، مثل آزادی  وعدالتی و اخلاق و معنویت و عزّتی که تفصیل کننده‌های آن اسلام نابند، عمل شود، اینها باید به درستی تبیین و آموزش داده شود تا نسل جوان ما با گفتمان انقلاب اسلامی آشنا شود و با آشنایی با وظیفه ومعارف دین و ارزش های انقلاب اسلامی بتوانیم پای گفتمان انقلاب اسلامی تا آخر بایستیم.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: انقلاب اسلامی منطقه قم استانی اجتماعی استانی علمی و آموزشی استانی اقتصادی استانی فرهنگی و هنری گفتمان انقلاب اسلامی انقلاب اسلامی اسلام ناب امام راحل

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۵۴۷۸۶۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

انتشار دست‌نوشته‌ رهبر انقلاب در دفتر کتابخانه وزیری، برای نخستین‌بار + عکس

در این مکتوبه که پس از تبعید رضا خان و در ابتدای سلطنت محمدرضا پهلوی نگارش شده است امام با مهیا دانستن شرایط برای قیام اسلامی از حق طلبان درخواست می‌کند که منافع شخصی را رها کنند و به فکر حرکت اصلاحی به منظور اعاده اسلام باشند.

یکی از نکات بسیار مهم این نامه امتزاج دقایق عارفانه و آیات قرآنی به منظور انعکاس وظیفه کنشگری عموم و خواص است. از آغاز که با استناد به آیه "قُلْ اِنَّما اَعِظُکُم بِواحِدَةٍ أنْ تَقُومُوا لله مَثنی وَ فُرادی" کلام پی گرفته می‌شود و با حکایت مبارزات پیامبران ادامه پیدا می‌کند و درنهایت با استناد به آیه " وَ مَنْ یَخْرُجْ مِنْ بَیْتِهِ مُهاجِراً اِلَی الله ِ وَ‏‎ ‎‏رَسولِهِ ثُمَّ یُدرِکْهُ الْمَوتُ فَقَد وَقَعَ أَجْرُهُ عَلَی الله" سخن پایان می‌پذیرد.

۳۰ سال پس از نگارش این متن توسط امام خمینی در تاریخ ۱۳۵۳/۱/۱۷ آیت‌الله سید علی خامنه‌ای نیز دست خطی را در این دفتر مرقوم می‌کنند که امروز برای نخستین بار توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر می‌شود.

آیت‌الله خامنه‌ای نیز در یادداشت خود با استناد به آیه " وَإِذْ أَخَذَ اللَّهُ مِیثَاقَ الَّذِینَ أُوتُوا الْکِتَابَ لَتُبَیِّنُنَّهُ لِلنَّاسِ وَلَا تَکْتُمُونَهُ فَنَبَذُوهُ وَرَاءَ ظُهُورِهِمْ وَاشْتَرَوْا بِهِ ثَمَنًا قَلِیلًا" از عدم کنشگری متولیان امور دینی و عموم امت اسلامی در قیام برای تحقق اسلام گله کرده و آمدن روزی را آرزو دارد که با کنار رفتن مکاتب مادی و سست پایه، اسلام به عنوان برنامه زندگی و بنیان اساسی نظام اجتماعی به کار گرفته شود.

متن کامل این نامه بدین شرح است:

 زیارت گنجینه گرانبهائی از کتاب و نوشته‌ی اسلامی که محصول کوششی ارجمند است بیننده را به یاد اقیانوس بیکران فرهنگ عمیق و غنی و عریق اسلام عزیز می‌افکند که در روزگار ترکتازی افکار و مکاتب و فرهنگ‌های سست و بی پایه‌ی بشری و در عهدی که پوشالی‌ترین بنیان‌های فکری را در فکر و دل جهانیان مرتبت‌ها و پایگاه‌هاست همچنان و همچنان در عزلتخانه‌ی کتاب‌ها و کتابخانه‌ها زندانی است و در محوطه ئی بسی دور از زندگی و عمل پیروان اسلامی، تبعیدی؛ و متولیان و منادیان و مدعیانش را چیزی که کمتر به خاطر است و بیشتر در نسیان، رسالت و مسئولیت و تعهد خطیری است که قرآن و اسلام بدوش آنان نهاده که: و اذ اخذ الذین اوتو الکتاب لتبیننه للناس و لا تکتمونه. به امید آن روز که امت عظیم اسلام، قرآن و اسلام را همچون برنامه‌ی زندگی و بنیان اساسی نظام اجتماعی به کار گیرند... به امید بیداری‌ها و درس گیری ها... به امید تجلی حماسه‌ی اسلام و تشیع در زادگاه و پرورشگاه اسلام و تشیع در روز دوشنبه ۱۲ ربیع الاول هزار سیصد و نود و چهار هجری قمری در حضرت مؤسس عالیقدر کتابخانه ادوم الله برکات وجوده الشریف نگاشته آمد

منبع: مرکز اسناد انقلاب اسلامی

باشگاه خبرنگاران جوان وب‌گردی وبگردی